رادیو را روی ایستگاهی تنظیم کنید و به صدای آن گوش دهید. در ایستگاه رادیویی، صداها بوسیله میکروفون یا لوازم صوتی ایجاد می شود.

این وسایل سیگنال های الکتریکی بوجود می آوردند که توسط ایستگاه به صورت امواج رادیویی ارسال می شود.

امواج با سرعت بسیار زیاد منتشر می شوند و به دستگاه رادیوی شما می رسند. رادیو این امواج را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند.

این سیگنال ها بلندگوی رادیو را فعال می کنند، و در آنجا الکتریسیته به صدا تبدیل می شود.

پخش برنامه

ایستگاه رادیویی سیگنال الکتریکی "صدا" ( که توسط میکروفون، دستگاه پخشCD، ضبط صوت ایجاد می شود) را با سیگنال الکتریکی "حامل" ( که با بسامد زیاد است) ترکیب می کند. در مدولاسیون دامنه (AM)، سیگنال صوتی دامنه سیگنال حامل را تغییر می دهد.

در مدولاسیون بسامد (FM)، سیگنال صوتی بسامد سیگنال حامل را تغییر می دهد. سیگنال ترکیب شده (یا مدوله شده) به امواج رادیویی تبدیل شده و از فرستنده ارسال می شود. این موج رادیویی در حال تغییر، یک سیگنال الکتریکی در حال تغییری را در آنتن رادیو ایجاد می کند.

البته در هر رادیویی که در محدوده و معرض این امواج رادیویی قرار گیرد این سیگنال بوجود می آید. یک مدار در رادیو، سیگنال حامل (با بسامد زیاد) را از سیگنال صوتی (با بسامد کم) جدا می کند، و در پایان سیگنال صوتی به بلندگو فرستاده می شود.

از ایستگاه رادیویی تا دستگاه رادیو

یک فرستنده یا امواج رادیوییAM یاFM ارسال می کند.

تنظیم کننده رادیو

هر ایستگاه رادیویی، موج رادیویی را با پهنای بسامد کم ارسال می کند. وقتی موج به آنتن هوایی می رسد، الکترون های آنتن هوایی را با همان بسامد موج به نوسان در می آورد. بر اثر حرکت الکترون در آنتن، سیگنال الکتریکی ایجاد می گردد. اما آنتن در هر لحظه صدها سیگنال را دریافت می کند، به همین دلیل بایستی رادیو مداری داشته باشد که سیگنال های ناخواسته را حذف نماید.

با تنظیم رادیو روی یک ایستگاه خاص، الکترون های مدار فقط تحت یک محدوده فرکانسی می توانند نوسان کنند. در این حالت، فقط یک سیگنال با این محدوده فرکانسی می تواند الکترون ها را در مدار تنظیم به نوسان درآورد، و بدین ترتیب سیگنال از مدار تنظیم عبور داده می شود.

به مدل سازی زیر توجه کنید. همانطور که مشاهده نمودید امواج رادیویی با طول موج‏های مختلف به آنتن می‏رسد. ترانسفورمر و خازن متغیّر که به صورت موازی به هم وصل شده اند این توانایی را دارند که یکی از فرکانسها و یا طول موج‏ها را جدا و دریافت کنند. این مدار بخش مهمی از رادیو را تشکیل می دهد.

در زیر با انجام آزمایشی چگونگی این فرآیند نشان داده می شود. در اینجا آونگ ها نشانگر الکترون ها هستند. یک آونگ فقط توسط آونگ دیگری که همان بسامد را دارد به نوسان در می آید.

وسایل مورد نیاز

میز، نخ، 1 تکه موم قرمز و 4 تکه موم سبز، نخ را به طول های 13، 25، 65و دو تکه 45 سانتیمتری تقسیم کنید.

1- 5 تکه موم را به انتهای پنج تکه نخ (که از قبل بریده اید) وصل کنید و بدین ترتیب پنج آونگ بسازید. یک نخ بین دو میز وصل کنید و پنج آونگ فوق را (در فواصل مساوی) روی آن نصب نمایید. به ترتیب هر کدام از آونگ های سبز رنگ را به نوسان در آورید. از آنجا که طول آنها متفاوت است بنابراین با بسامدهای متفاوت نوسان می کنند.

2- آونگ های سبز نشانگر الکترون هایی هستند که در آنتن توسط سیگنال های مختلف به نوسان در می آیند. آونگ قرمز نشانگر الکترون هایی است که مدار رادیو روی آن تنظیم شده است. همان طور که در آزمایش مشاهده کردید، فقط یک آونگ سبز (که هم طول آونگ قرمز است) می تواند حرکتش را به آونگ قرمز منتقل نموده و باعث حرکت آن شود. در ضمن بسامد این آونگ برابر آونگ قرمز نیز می باشد.

منبع : سایت تبیان